Rất nhiều bạn thắc mắc không biết vacxin chết là gì? Gồm có những loại nào? Giữa chúng có sự khác biệt nào không? Thông qua bài viết này, Phòng khám Đa khoa Phương Nam sẽ giúp bạn giải đáp, hãy cùng nhau tìm hiểu nhé!
Vacxin là gì?
Để khám phá vacxin chết là gì, chúng ta cần hiểu định nghĩa về vacxin trước. Vacxin là chế phẩm sinh học có tính kháng nguyên, dùng để tạo miễn dịch đặc hiệu chủ động, bắt nguồn từ vi sinh vật (một phần, toàn thân hoặc có cấu trúc tương tự), nhằm tăng sức đề kháng của cơ thể, giúp chống lại một số tác nhân gây bệnh.
Nguyên lý của việc chủng ngừa vacxin là đưa kháng nguyên có nguồn gốc từ vi sinh vật gây bệnh hoặc vi sinh vật sở hữu cấu trúc tương tự vào cơ thể, được đảm bảo an toàn và bào chế, nhằm tạo ra miễn dịch nhân tạo, hỗ trợ chống lại mầm bệnh thật sự. Vậy vacxin chết là gì?
Vacxin chết là gì? Gồm có những loại nào?
Vacxin chết là gì? Vacxin chết hay còn gọi là vacxin bất hoạt. Thế vacxin bất hoạt là gì? Vacxin bất hoạt được sản xuất bằng cách nuôi cấy tác nhân. Sau đó, dùng hóa chất hoặc nhiệt độ bất hoạt hay chỉ tách phần cần thiết từ tác nhân, điển hình như vỏ Polysaccharide của phế cầu. Vacxin chết gồm vacxin dưới đơn vị, vacxin bất hoạt toàn thể và vacxin giải độc tố (tùy theo từng phân loại). Hãy cùng Đa khoa Phương Nam tìm hiểu cụ thể các loại vacxin kể trên, để giúp giải đáp chi tiết hơn câu hỏi vacxin chết là gì nhé.
Vacxin bất hoạt toàn thể
Nhiều bạn thắc mắc vacxin vô hoạt là gì? Vacxin vô hoạt là cách gọi khác của vacxin bất hoạt toàn thể. Để sản xuất vacxin bất hoạt toàn thể, người ta sẽ nuôi cấy tác nhân, rồi dùng hóa chất hoặc nhiệt độ bất hoạt chúng. Tác nhân sống không tồn tại trong vacxin vô hoạt, nên hoàn toàn mất khả năng nhân lên. Do đó, phải cung cấp đủ lượng kháng thể cần thiết trong một liều sử dụng. Ở bất kỳ trường hợp nào, vacxin cũng không thể gây bệnh, kể cả người chủng ngừa bị suy giảm miễn dịch.
Chỉ dùng một liều vacxin bất hoạt toàn thể sẽ không tạo đủ đáp ứng miễn dịch cần thiết, nên luôn cần tiêm ngừa nhắc lại. Đa số vacxin vô hoạt không tạo được miễn dịch tế bào, chỉ gây miễn dịch dịch thể. Hiện có một số vacxin bất hoạt toàn thể như vacxin viêm gan A, cúm, bệnh dại, dịch hạch, tả, thương hàn, ho gà.
Vacxin dưới đơn vị
Cũng giống như vacxin bất hoạt toàn thể, vacxin dưới đơn vị không chứa tác gây bệnh còn sống. Điểm khác biệt nằm ở thành phần của vacxin dưới đơn vị, để tạo đáp ứng miễn dịch chỉ chứa phần kháng nguyên cần thiết từ tác nhân gây bệnh.
Vì phải xác định chính xác phần kháng nguyên cần thiết từ rất nhiều tác nhân gây bệnh, đồng thời đảm bảo phần kháng nguyên được chọn đáp ứng miễn dịch hiệu quả, nên quá trình tạo ra vacxin dưới đơn vị cũng phức tạp hơn bình thường.
Kể cả với đối tượng bị suy giảm miễn dịch, vacxin dưới đơn vị vẫn rất an toàn khi sử dụng, vì không chứa tác nhân gây bệnh còn sống. So với vacxin sống giảm độc lực, hiệu quả của vacxin dưới đơn vị kém hơn, do không đảm bảo duy trì chắc chắn đáp ứng miễn dịch trong tương lại, mà chỉ tạo đáp ứng miễn dịch tại thời điểm sử dụng. Có thể phân vacxin dưới đơn vị thành 3 loại nhỏ hơn là:
Vacxin dưới đơn vị bản chất Protein.
Vacxin Polysaccharide.
Vacxin dưới đơn vị liên hợp.
Hiện có các vacxin dưới đơn vị như vacxin Zona, HPV, viêm gan B, Hib, màng não cầu, phế cầu, ho gà.
Vacxin giải độc tố
Dựa trên độc tố mà vi khuẩn sinh ra, vacxin giải độc tố được sản xuất, điển hình như độc tố của vi khuẩn bạch hầu hay uốn ván. Có một số trường hợp bệnh lý xuất hiện vì độc tố vi khuẩn sản sinh ra, mà không phải do vi khuẩn trực tiếp tạo nên. Các triệu chứng biểu hiện khi độc tố xâm nhập vào máu. Ví dụ như bệnh uốn ván, vi khuẩn uốn ván (Clostridium Tetani) không phải là tác nhân gây ra các triệu chứng, mà do độc tố thần kinh Tetanospasmin tiết ra từ vi khuẩn uốn ván.
Các độc tố có bản chất Protein được sử dụng làm kháng nguyên sản xuất vacxin, khi xử lý thành vô hại. Hóa chất như Formalin được áp dụng trong quá trình xử lý, tuy nhiên cũng có thể dùng phương pháp khác. Nhằm làm tăng hiệu quả đáp ứng miễn dịch, quá trình sản xuất độc tố hấp thụ vào tá dược ứng dụng muối Canxi hoặc muối Nhôm.
Vacxin giải độc tố hoàn toàn phù hợp để xếp chung vào nhóm vắc xin bất hoạt nếu xét về bản chất. Tùy theo phân loại sẽ quyết định có xếp chung hay không. Nếu được tách riêng ra, nhằm mục đích nhấn mạnh thành phần của nó chứa độc tố đã qua xử lý.
Vacxin giải độc tố ít nhạy cảm với sự thay đổi của ánh sáng, độ ẩm, nhiệt độ, nên có tính ổn định cao và an toàn cho người sử dụng. Do đó, so với những vacxin khác, quá trình bảo quản cũng dễ dàng hơn nhiều. Hiện có các loại vacxin giải độc tố như giải độc tố uốn ván và bạch hầu.
Thắc mắc vacxin chết là gì đã được Phòng khám Đa khoa Phương Nam giải đáp xong. Mong rằng mọi người đã có góc nhìn chi tiết và cụ thể hơn về loại vacxin này. Nếu còn câu hỏi khác cần tư vấn, vui lòng liên hệ với chúng tôi qua Hotline 1900 633 698 nhé!
Comments